استانداردهای جهانی برای تستهای دورهای آسانسور: تضمین ایمنی و عملکرد مستمر ⚙️
استانداردهای جهانی برای تستها و بازرسیهای دورهای آسانسور، چارچوبی حیاتی برای تضمین ایمنی مستمر، قابلیت اطمینان و عملکرد بهینه این وسایل حمل و نقل عمودی فراهم میکنند. از آنجا که آسانسورها تحت فشار کاری مداوم و فرسایش قرار دارند، بازرسیهای منظم و جامع مطابق با معیارهای بینالمللی، تنها راه برای شناسایی زودهنگام نقصهای احتمالی و جلوگیری از حوادث است. دو مجموعه استاندارد اصلی، یعنی EN 81 اروپا و ASME A17.1/CSA B44 آمریکای شمالی، معیارهای اصلی این تستها را تعیین میکنند.

۱. استانداردهای اصلی و فلسفه تستها
بازرسیهای دورهای آسانسور بر دو اصل کلیدی استوار است: حفظ ایمنی عمومی و تضمین کارایی تجهیزات.
- استاندارد اروپایی (EN 81): این مجموعه استانداردها که توسط کمیته استانداردسازی اروپا (CEN) منتشر میشود، بیشتر بر ایمنی طراحی و ساخت (مانند EN 81-20 برای آسانسورهای مسافری و باری جدید) و همچنین آزمونهای دورهای تمرکز دارد. هدف اصلی آن، تأمین حداکثر ایمنی برای کاربران و تکنسینها در سراسر اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر است.
- استاندارد آمریکای شمالی (ASME A17.1/CSA B44): این استاندارد که توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (ASME) و انجمن استانداردهای کانادا (CSA) تهیه شده، راهنمای جامع برای طراحی، ساخت، نصب، عملیات، بازرسی، تست و نگهداری آسانسورها است. این استاندارد به طور خاص، دوره و روشهای دقیق تستهای دورهای را مشخص میکند.
۲. انواع و فواصل تستهای دورهای اصلی
تستهای دورهای آسانسور معمولاً در سه سطح انجام میشوند که هر کدام، عمق بازرسی و فواصل زمانی مشخصی دارند:
الف. بازرسیهای ماهانه/فصلی (بازرسیهای نگهداری)
این بازرسیها توسط شرکت سرویس و نگهداری آسانسور انجام میشود و شامل بررسیهای روتین زیر است:
- بازرسی بصری عمومی: بررسی کابین، دربها، روشنایی، پنل کنترل و سنسورهای درب.
- عملکرد دربها: اطمینان از بسته شدن کامل، قفل شدن صحیح و عملکرد درست پرده نوری (Safety Edge) و سنسورهای فشار.
- روغنکاری و تنظیمات: روغنکاری ریلها، سیم بکسلها و قطعات متحرک و تنظیم جزئی ترمزها.
- تست تلفن اضطراری: اطمینان از برقراری ارتباط دوطرفه و عملکرد زنگ خطر.
ب. تستهای سالانه (تستهای عملکردی)
این تستها اغلب توسط یک بازرس ثالث مستقل یا مرجع ذیصلاح انجام میشود و به تأیید عملکرد اجزای حیاتی میپردازد:
- تست همترازی: بررسی دقت توقف کابین در هر طبقه در شرایط بار کامل و بدون بار.
- تست ترمز: بررسی توانایی ترمزها در توقف کامل و ایمن کابین.
- تست سیم بکسلها: بازرسی بصری دقیق سیم بکسلها برای یافتن هرگونه پارگی، فرسایش یا آسیب جدی.
- تست گاورنر و پاراشوت (ASME A17.1): در این تست، عملکرد گاورنر برای فعال کردن سیستم ترمز اضطراری (پاراشوت) در سرعتهای برنامهریزی شده، بررسی میشود.
ج. تستهای پنجساله (تستهای ایمنی حیاتی – مطابق ASME A17.1)
این جامعترین و مهمترین تستها هستند و شامل آزمونهای عملکردی برای سیستمهای ایمنی حیاتی میباشند:
- تست پاراشوت (Safety Gear Test): این تست، که باید توسط تکنسین مجرب انجام شود، شبیهسازی فعال شدن ترمز اضطراری (پاراشوت) کابین در شرایط سرعت بیش از حد است. هدف، اثبات توانایی پاراشوت در توقف ایمن کابین در شرایط اضطراری است.
- تست بافر (Buffer Test): تست عملکرد بافرها (ضربه گیرها) در کف چاهک آسانسور، برای کاهش ضربه در صورت سقوط یا حرکت بیش از حد پایین کابین.
- بازرسی دقیق چاهک و موتورخانه: بررسی کامل وضعیت سازه چاهک، روشنایی موتورخانه، تابلو فرمان و سایر تجهیزات اصلی.
۳. الزامات کلیدی استانداردهای جهانی
برای اطمینان از صحت و اعتبار تستهای دورهای، رعایت الزامات زیر ضروری است:
- مدارک و سوابق: نگهداری دقیق سوابق تمامی تستها، بازرسیها، تعمیرات و گزارشهای خرابی در دفترچه یا سوابق الکترونیکی آسانسور.
- صلاحیت بازرس: تستها و بازرسیهای دورهای باید توسط مهندسان یا بازرسان مستقل و مورد تأیید مراجع ذیصلاح انجام شود تا ذینفع بودن شرکتهای سرویس و نگهداری در نتیجه تست، از بین برود.
- گواهینامه استاندارد ادواری: در بسیاری از کشورها، پس از موفقیت در تستهای سالانه، صدور یا تمدید یک گواهینامه استاندارد ایمنی برای آسانسور الزامی است.
- رعایت الزامات محیطی: بررسی سیستمهای تهویه، روشنایی اضطراری و وجود سیستمهای آتشنشانی در چاه و موتورخانه.
۴. نتیجهگیری
استانداردهای جهانی برای تستهای دورهای آسانسور، ستون فقرات ایمنی این سیستمها هستند. پیروی از برنامه دقیق تستهای ماهانه، سالانه و پنجساله نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه یک تعهد اخلاقی برای حفظ سلامت کاربران و دوام ساختمان محسوب میشود. یک برنامه بازرسی قوی و مستمر، اطمینان میدهد که آسانسور همواره در بهترین شرایط عملیاتی و ایمنی قرار دارد.
ایمنی آسانسور: تضمینی برای یک سفر امن
نقش استانداردهای ایمنی در طراحی آسانسور
ترفندهای جالب که زندگی شما را آسانتر میکنند
شاندیز آسانسور آسانسور ، پله برقی، بالابر، صنعت ساختمان