شاندیز آسانسور آسانسور ، پله برقی، بالابر، صنعت ساختمان
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
بررسی علل اصلی حوادث آسانسور و راهکارهای پیشگیری: سفری ایمن و بدون ریسک 🚧
آسانسورها به طور کلی یکی از ایمن‌ترین وسایل حمل و نقل هستند، اما حوادث آسانسور، هرچند نادر، می‌توانند عواقب جدی داشته باشند. درک علل اصلی این حوادث و اجرای دقیق راهکارهای پیشگیری، برای حفظ جان و مال افراد و افزایش عمر مفید دستگاه ضروری است. حوادث آسانسور اغلب ترکیبی از عوامل فنی، خطای انسانی و نگهداری ضعیف هستند.
۱. علل اصلی حوادث آسانسور
حوادث آسانسور را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد: مشکلات فنی و مکانیکی، خطای کاربران و مشکلات مربوط به نگهداری و نصب.
الف. نقص‌های فنی و مکانیکی
| علت حادثه | توضیح |
| عملکرد نادرست درب‌ها (Door Malfunctions) | رایج‌ترین علت حادثه. گیر کردن افراد، وسایل یا لباس‌ها بین درب‌های کابین و طبقه، یا باز شدن درب‌ها در هنگام حرکت یا عدم هم‌ترازی کامل در توقف. |
| مشکلات هم‌ترازی کابین (Leveling Issues) | توقف کابین در سطحی بالاتر یا پایین‌تر از طبقه. این امر باعث لغزش و سقوط کاربران هنگام ورود یا خروج می‌شود. |
| ترمز ناگهانی و سقوط آزاد (Brake/Governor Failure) | خرابی ترمز یا سیستم گاورنر (کنترل‌کننده سرعت بیش از حد) که می‌تواند منجر به حرکت سریع، ناگهانی یا در موارد بسیار نادر، سقوط آزاد شود. |
| نقص در سیستم‌های ایمنی (Safety Circuits) | عدم فعال شدن قفل‌های درب (Door Locks)، یا خرابی مدارهای ایمنی که اجازه حرکت آسانسور را در شرایط ناایمن می‌دهند. |
| فرسودگی قطعات (Wear and Tear) | پاره شدن یا فرسایش سیم بکسل‌ها، خرابی قطعات مکانیکی قدیمی و عدم تعویض به موقع آن‌ها. |
ب. خطای انسانی و استفاده نادرست (User Error)
- ورود یا خروج عجولانه: تلاش برای ورود یا خروج در لحظه بسته شدن درب، یا باز کردن درب با زور.
- بارگذاری بیش از حد مجاز: حمل وزن بیش از ظرفیت تعریف شده، که به موتور و سیستم تعلیق فشار وارد می‌کند.
- بازیگوشی کودکان: بازی کردن با دکمه‌ها یا تلاش برای باز کردن درب در حین حرکت.
- ورود به فضای ناایمن: تلاش برای خروج از کابین در هنگام گیر افتادن بین طبقات، بدون کمک متخصص.
ج. مشکلات نصب و نگهداری
- نگهداری ضعیف یا تأخیری: عدم انجام بازرسی‌های دوره‌ای، روانکاری و تعمیرات پیشگیرانه توسط شرکت‌های مجاز.
- نصب غیر استاندارد: اجرای سیستم توسط افراد فاقد صلاحیت یا استفاده از قطعات غیراستاندارد و ارزان قیمت.
- عدم اخذ گواهینامه استاندارد: عدم دریافت یا تمدید سالانه گواهینامه استاندارد که تضمین‌کننده ایمنی دستگاه است.
۲. راهکارهای پیشگیری از حوادث آسانسور
پیشگیری از حوادث آسانسور نیازمند یک رویکرد جامع شامل اقدامات فنی، اداری و آموزشی است:
الف. راهکارهای فنی و مدیریتی
| راهکار | اقدام کلیدی |
| سرویس و نگهداری منظم | ماهیانه بازرسی‌های تخصصی توسط شرکت‌های دارای مجوز. چک کردن ترمزها، سیم بکسل‌ها، روغن‌کاری قطعات، و اطمینان از صحت عملکرد سیستم‌های ایمنی (گاورنر، پاراشوت). |
| استانداردسازی و به‌روزرسانی | دریافت گواهینامه استاندارد ادواری سالانه و تعویض قطعات فرسوده بر اساس دستورالعمل‌های استاندارد ملی (ISIRI). |
| نصب سیستم‌های ایمنی جدید | تجهیز آسانسور به سنسورهای دقیق هم‌ترازی، پرده نوری درب (Door Safety Edge) و سیستم‌های نجات اضطراری خودکار (ARD) برای مواقع قطع برق. |
| تقویت سیستم درب | اطمینان از قفل شدن کامل درب‌ها هنگام حرکت و نصب سیستم‌های هوشمند برای جلوگیری از باز شدن ناگهانی. |
| کنترل بار و سرعت | نصب سیستم‌های سنجش بار (Load Weighing Device) برای جلوگیری از حرکت آسانسور در صورت بیش از حد مجاز بودن بار. |
ب. راهکارهای آموزشی و فرهنگی
- آموزش کاربران: نصب دستورالعمل‌های واضح ایمنی در داخل کابین و در کنار درب‌ها، به خصوص در مورد نحوه واکنش در زمان گیر افتادن.
- تأکید بر رفتار ایمن: اطلاع‌رسانی به ساکنان و کاربران (به ویژه کودکان) در مورد خطرات بازی با آسانسور، تکیه دادن به درب و تلاش برای باز کردن آن با زور.
- اولویت‌دهی به کودکان و حیوانات: تأکید بر اینکه کودکان و حیوانات خانگی باید همیشه تحت نظارت باشند و قلاده حیوانات در هنگام ورود و خروج کنترل شود.
- استفاده از دکمه اضطراری: آموزش دادن به کاربران که در صورت گیر افتادن، اولین اقدام استفاده از دکمه زنگ خطر یا تلفن اضطراری داخل کابین است، نه تلاش برای خروج.
ج. اقدامات در زمان گیر افتادن (شرایط اضطراری)
- آرامش خود را حفظ کنید: وحشت باعث تصمیمات اشتباه می‌شود.
- تماس بگیرید: دکمه زنگ خطر یا تلفن اضطراری (اینترکام) را فشار دهید و با واحد نگهبانی یا تیم سرویس تماس بگیرید.
- در کابین بمانید: هرگز تلاش نکنید خودتان از آسانسور خارج شوید، خصوصاً اگر بین طبقات متوقف شده است. این خطرناک‌ترین رفتار است که می‌تواند منجر به سقوط یا جراحت جدی شود.
-
منتظر بمانید: فقط پرسنل آموزش‌دیده (تکنسین‌های آسانسور یا آتش‌نشانی) مجاز به آزاد کردن مسافران هستند.
دلایل توقف ناگهانی آسانسور: بررسی علل و راهکارها
سروصدای آسانسور: دلایل و راهکارهای کاهش آن
دلایل گیر کردن آسانسور، اقدامات ایمنی و راه‌های نجات
